Speelplekken zijn tegenwoordig meer dan alleen plekken om te spelen; ze zijn ook leeromgevingen waar kinderen zich kunnen ontwikkelen. Ontwerpers richten deze ruimtes steeds bewuster in, zodat kinderen van alle achtergronden en met verschillende vaardigheden samen kunnen spelen en leren. Het gaat daarbij niet alleen om plezier, maar ook om het stimuleren van samenwerking, begrip en persoonlijke groei. Zo worden speelplekken plekken waar iedereen mee kan doen en gelijke kansen krijgt om zich te ontwikkelen.
De veelzijdige rol van de ontwerper
Volgens Jan Sundvik – ontwerper Lappset Group – draait ontwerpen niet alleen om stijl. Het gaat om het begrijpen van de behoeften van kinderen. Ontwerpers creëren omgevingen die uitnodigen tot spel, interactie en leren.
"Als we inclusieve speeltoestellen willen die voor iedereen toegankelijk zijn, kan een bootachtige structuur in de speeltuin een goed voorbeeld zijn. Met een helling kunnen rolstoelgebruikers het onderste gedeelte betreden en als kapitein optreden, terwijl anderen aan boord kunnen klimmen en deel kunnen uitmaken van de bemanning.
Daarnaast kan het toevoegen van geluidsbuizen voor instructies de ervaring verrijken. Over het algemeen ligt de focus op het spelen, tenzij andere elementen noodzakelijk worden geacht."
Inclusiviteit en toegankelijkheid: Een holistische benadering
Marco van Heerde – productdesigner Lappset Interactive – benadrukt dat inclusiviteit verder gaat dan fysieke toegankelijkheid. Het omvat ook zintuiglijke ervaringen, zodat alle kinderen mee kunnen doen. Zijn aanpak bestaat uit:
- Onderzoek naar en inzicht in verschillende vaardigheden
- Het raadplegen van deskundigen en belanghebbenden, waaronder therapeuten, toegankelijkheidsadviseurs, ouders en leden van de gemeenschap
- Het stellen van duidelijke ontwerpdoelen op basis van onderzoek en input van belanghebbenden
- Zorgen voor fysieke toegankelijkheid met hellingen, paden en vlakke oppervlakken
- Aandacht voor zintuiglijke en cognitieve behoeften via ontwerpelementen
- Het bevorderen van sociale interactie door zitplekken en ontmoetingsruimtes te integreren
- Het opzetten van feedbackmechanismen voor voortdurende verbeteringen
Creativiteit, veiligheid en verbinding tussen generaties
Outi Lassila – conceptontwerper Lappset Group – benadrukt dat creativiteit en veiligheid hand in hand gaan. Door gecontroleerde risico’s in te bouwen, leren kinderen omgaan met uitdagingen op een veilige manier. Daarnaast onderstreept Lassila het belang van speelplekken die generaties verbinden. Ouders en kinderen spelen samen, leren van elkaars perspectief en creëren waardevolle gedeelde ervaringen.
"Zelfs met veiligheidsnormen kunnen onverwachte risico’s ontstaan. Het is belangrijk om speeltuinen als geheel te bekijken. Kinderen zijn creatief en vinden manieren om risico’s te nemen, zelfs in zorgvuldig ontworpen speeltuinen. Deze onvoorspelbaarheid is fascinerend. Veiligheidsnormen beperken soms losse voorwerpen, maar meestal versterken veiligheid en creativiteit elkaar."
Samenwerking en socialisatie bevorderen
Jan Sundvik benadrukt het belang van sociale interactie en de rol die speeltoestellen daarbij kunnen spelen. Door speeltoestellen strategisch te plaatsen, wordt niet alleen beweging gestimuleerd, maar ook de ontwikkeling van sociale vaardigheden, zoals samenwerken, communiceren en conflicten oplossen.
"Ik heb geëxperimenteerd met het maken van spellen zoals bordspellen waarbij spelers voorwerpen moeten zoeken in een park. Dit was een groot succes, en het mooie is dat het thema eenvoudig aan te passen is. Het sociale aspect van deze spellen vind ik aantrekkelijk, waarbij ouders zich met hun kinderen bezighouden of deelnemen aan activiteiten die motorische vaardigheden stimuleren. Wat me boeit, is het idee om sociale en emotionele elementen in de speeltuinervaring te integreren. In het huidige digitale tijdperk zijn veel tieners aan hun scherm gekluisterd en realiseren zij zich dat de ontwikkeling van emoties belangrijk is. Daarom denk ik dat het belangrijk is om analoge spellen terug te brengen die een gevoel van verbondenheid oproepen."
Open-ended spel: ontwerpen met inzichten van kinderen
Van Heerde benadrukt het belang van open-ended spel voor de ontwikkeling van kinderen. Het stimuleert creativiteit, probleemoplossend denken en leren door ervaring. Daarnaast onderstreept hij het belang van observatie: door kinderen te zien spelen, kunnen ontwerpers waardevolle inzichten opdoen. Deze inzichten, gecombineerd met input van ouders, leerkrachten en experts zoals therapeuten, helpen bij het creëren van speelomgevingen die zowel uitdagend als ondersteunend zijn voor de ontwikkeling van kinderen.
Speelplekken ontwerpen als stimulerende omgeving
Ontwerpers spelen een cruciale rol in het ontwerpen van speelplekken. Ze verbinden educatie, veiligheid, creativiteit en inclusiviteit. Sundvik, Van Heerde en Lassila laten zien hoe speelplekken bijdragen aan de groei en het leren van kinderen.
Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Op de hoogte blijven van wat we doen en hoe we dat samen kunnen doen? Schrijf je in! Door je voorkeuren door te geven kunnen we je gerichter op de hoogte houden over jouw interesses.
Met het invullen geef ik Lappset toestemming om mij e-mailberichten over bedrijfs- of productupdates te sturen. Lappset heeft een privacybeleid dat in overeenstemming is met de AVG-wetgeving.